Fampahatsiahivana, fanamafisana… “. Marina ny an’ny filohan’ny Repoblika hoe tsy sehatra ifankahalana sy ifandrafiana ny tanànan’Antananarivo, fa toerana tokony hifanomezan-tanana”. Io ny fanehoan-kevitry ny governora faritra Analamanga sady sekretera nasionalin’ny TGV, Rasoamaromaka Hery, teny Ambohidahy, omaly, ny amin’ny fiatrehana fifidianana ben’ny Tanàna, Antananarivo Renivohitra. Tsy manala ny fahasahiranana ny korontana. Andao ny tomponandraikitra hamaha ny olan’ny vahoaka: ny fahatapahan-jiro, ny lalana ratsy, ny fahasarotan’ny fiainana… Rehefa tsy mandray andraikitra ny tomponandraikitra dia miala tsirairay.
Ramanantsoa Harilala no kandidàn’ny Irmar ho ben’ny Tanàna, Antananarivo Renivohitra. Izay manohana ny filohan’ ny Repoblika dia miara-manohana azy avokoa. Tsy manohana ry zareo, raha tsy izay kandidà atolotry ny Irmar. Ahoana no hiaraha-miasa amin’ny fitondram-panjakana raha vao miainga ny kandidà dia hoe hanongam-panjakana? Na hanohitra fitondrana no hametrahana azy eo… Anjaran’ny vahoaka ny mandinika hoe: iza no tokony hofidina.

R. Nd.

Nitondra ny heviny amin’izao hiatrehina ny fifidianana eny anivon’ny kaominina izao ny eo anivon’ny KMF/Cnoe. Nambaran’izy ireo fa ilaina ny fanovana manomboka izao.

“Raha tiantsika ny ha­na­na fifidianana te­na demokratika, an­ja­kan’ny fahalalahan’ny rehetra na mpirotsa-kofidina na ny mpifidy: tsy maintsy manova ny fomba fanaovana fifidianana isika”. Izay ny fanambaran’ ny filoha nasionalin’ny KMF/ Cnoe Fanabeazana olom-pi­re­nena, i Namearison Robert, tamin’ny mpanao gazety teny Antanimena, omaly. Tsy maninona, raha ilaina ny fikitihana ny Lalàmpanorenana. Mba ha­nana rafitra sy fomba fanaovana fifidianana manaja ny maha Malagasy izany, manaja ny fahafahan’ny rehetra sy ny zon’ny olombelona ary ny fitiavan-tanindrazana ao amin’ny mpanao politika. Raha tsy misy ny finiavana hanatsarana an’izay rafitra sy fomba izay, ny eo ihany no eo.
Diso mahazo toerana be loatra amin’ny fikarakarana fifidianana ny fahefana mpanatanteraka eto Madagasi­ka­ra. Marina fa misy ny Ceni, fa mbola ny governemanta no manapaka ny androm-pifidianana, ny antontan-taratasy ta­ki­na, ny anto-bola… Ny governemanta koa no manova iza­ny, araka izay itiavany azy. Tsy mbola angady mahatapaka ahitra ny Ceni, fa mbola manana fahefana be ny governemanta. Raha miteny governemanta, miteny ny antoko politika eo anivon’ny fitondrana. Miankina amin’ny zava-misy iainany ny fanapahan-kevitra.

Sahiran-tsaina ny mpifidy…
Lasa tsy mipetraka mazava ny lalàna: ilaina ny taratasy fanamarinana ny fizakana zom-pirenena, ohatra; avy eo, tsy ilaina indray. Tsy voadinika tany am-boalohany ve ny dingana amin’izany? Misy any ambanivohitra lavitra ny mirotsaka ho ben’ny Tanàna. Ny tena manahirana ny KMF/ Cnoe amin’izao dia ny fahavitrihan’ny mpifidy, lasa sahiran-tsaina. Mirona kokoa any amin’ ny hoe tsy maninona raha tsy mpifidy izany. Hanao ahoana ny maha ara-drariny ny olom-boafidy eo amin’izany?

R. Nd.

Norombahin’ny ekipa PDJA, nahitana an’i Mac Siou sy i Kenny Noel, ny voalohany tamin’ny karting 60 mn chrono, natao ny sabotsy lasa teo, teny amin’ny kianja Havoana land Imerinkasinina. Nahatontosa fihodinana 48 ry zalahy, tamin’ny halavirana 900 m. Faharoa i Dive Bomb ary fahatelo Razafindratsimba Mboara, nandresy tamin’ny taon-dasa.

Handray anjara amin’ny fiadiana ny «Cosafa Cup», taranja baolina kitra, ny vehivavy Barea. Fihaonana hotanterahina any Afrika Atsimo, ny 22 oktobra ka hatramin’ny 2 novambra, ho avy izao. Hatao any Johannesbourg ny antsapaka amin’ity lalao ity, anio, hahalalana izay iray vondrona.

Notoloran’ireo mpitantana eo anivon’ny Federasiona malagasin’ny baolina kitra (FMF) fanampiana toy ny gonim-bary sy lelavola ireo klioba rehetra ao amin’ny fifanintsanana nasionaly, sokajy vehivavy, zokiny sy zandriny U17. Tsiahivina fa efa nanao izao hetsika izao ny FMF tamin’ireo klioba nanao ny D2 nasionaly, lehilahy.

Nodimandry, omaly, i Johan Neeskens, holandey mpilalao baolina kitra. 73 taona izy izao nandao ny tany sy ny tontolon’ny baolina kitra izao. Araka ny fikarohana natao, mpilalao afovoany manana ny toerany tao amin’ ny ekipam-pirenen’i Pays-Bas ny tenany. Izy sy i Johan Cruyff no mpilalao nisongadina tao amin’ny Oranje
tamin’izany.

Tontosa tao amin’ny Kianja mitafo Mahamasina, ny faran’ny herinandro teo, ny fiadiana ny ho tompondakan’ny ligin’ Analamanga, taranja Taek­wondo WT (TKD WT). Araka ny nambaran-dRanjavololona Julie Claudette, filohan’ny ligin’Analamanga, nasiana ny fifanintsanana eo amin’ny fihetsika mirindra Poomsae, mba hampiavaka ny hetsika. Nahatratra 83 ireo mpikatroka nandray anjara tamin’izany.

Tanjona tamin’ity hetsika ity ny hampisondrotana ny haavo teknikan’ireo Malagasy mpilalao taekwondo sy ny fanomezana sehatra ho an’ ireo zandry. Ankoatra ny Poomsae, nisy ihany koa ny fifanandrinana amin’ny ady Kyorugi.
Nisongadina tamin’ity fifanintsanana rejionaly ity ny klioban’ny Dynamic, avy amin’ny seksiona Antananarivo Renivohitra. Nandrombaka medaly volamena miisa 16 izy ireo.

“Aorian’ity lalao ity, hiomana amin’ny fifanintsanana nasionaly avy hatrany ireo mpikatroka efatra isaky ny sokajy, izay hisolo tena ny ligin’Analamanga.» Hoy ny filohan’ny ligin’Analamanga.

Ankoatra izay, tsara ny mampahafantatra fa hatao any Mahajanga, manomboka ny 31 oktobra hatramin’ny 1 novambra ho avy izao, ny fiadiana ny ho tompondakan’i Madagasikara raha tsy misy ny fiovana.

Fitia Randria

Miroso mankany amin’ny fampandrosoana ny lafiny fitsarana lalao ny Federasiona malagasin’ny basikety. Nandritra ny lalao famaranana ny fifaninanam-pirenena N1A, teny Mahamasina, no namoahana sy nanolorana mari-pankasitrahana ho an’ireo mpitsara miisa 16 mianadahy. Ankoatra ny mari-pankasitraha, nahazo mari-pahaizana avy amin’ny Fiba Afrika ihany koa izy ireo. Tsiahivina, niatrika fiofanana sy fanadinana ireo mpiofana ho mpitsara ny 28 ka hatramin’ny 31 oktobra 2023. Ny mpampiofana iraisam-pirenena avy eo anivon’ny Fiba, i Leslie Cherubin, no nitarika ny fampiofanana izay notontosaina teto Madagasikara. Ny filohan’ny Federasiona malagasin’ny basikety, Ramaroson Jean Michel, notronin’ireo mpikambana eo anivon’ny FMBB sy ny rafitra mitantana ny mpitsara eto Madagasikara no nanolotra ny mari-pankasitrahana ho an’izy 16 mianadahy, teny amin’ny Lapan’ny fanatanjahantena Mahamasina, ny alahady 6 oktobra lasa teo.

Mi.Raz

Eo ny olom-baovao, eo ihany koa ireo efa goaika antitra amin’ny fanaovana politika, ka hifaninana eo amin’ny toerana izay ho ben’ny Tanàna sy mpanolotsain’ny Tanàna. Ho an’ i Toamasina Renivohitra manokana, miisa efatra ny kandidà, ny mpitsara Andria­fanomezantsoa lovaheritiana Alain, izay zandrin’ny ben’ny Tanàna am-perinasa ihany no natolotry ny vondrona Irmar, raha Ratsiraka Rolland kosa no an’ny vondron’ny mpanohitra, nilatsaka amin’ny anaran’ny tenany, ny dokotera Rakotomanana Gervais, ben’ ny Tanàna teo aloha, nandritra ny fitondran’ny filoha Ravalomanana Marc, ary fahefatra ny kandidà Juvence Odilon, MTS nisitaka ka nilatsaka amin’ny anaran’ny tenany, ity farany izay mpanolotsain’ny Tanàna am-perin’asa voafidy tamin’ny anaran’ny MTS.
Miisa dimy kosa ny mpifaninana ao amin’ny kaominina manakaiky tanàna “suburbaine”, Rasamimanana Jasmin Rodolphe , izay tsy miankina. Ireo kandidà efatra hifaninana aminy dia saika efa mpanohana ny volomboasary daholo ihany. Ny disitrikan’ i Feno­arivo Atsinanana kosa dia saika rakotry ny vondrom-pikambanana “Mampiray” avokoa, ny kominina miisa 14, raha 13 ihany no ahitana kandidà narotsaky ny vondrona Irmar. Miisa dimy koa ny kandidà ho ben’ny Tanàna ao an-drenivohitr’i Fenoarivo Atsi­nanana, anisan’ny nirotsaka ho amin’ny anaran’ny tenany manokana, Benango Michel Pascal, izay tohanan’ny fi­kambanana “Fenoaron-tsika jiaby”. Vokatr’ireo rehetra ireo dia samy mpampangolahy anaty katsaka avokoa ka hangotraka ny fotoan’ny fampielezan-kevitra, irina kosa ny hilaminan’ izany.

Sajo

Nitondra fanazavana ny talen’ny fanompoam-pirenena sy ny fitantanana ny fiandry eo anivon’ny minisiteran’ny Foloalindahy (DSNGR) sady mampahafantatra ny rehetra fa mbola mitohy ho an’ny eto Antananarivo Renivohitra ny fitsarana miaramila. Eny amin’ny Kianjan’ny miaramila eny Betongolo ny fotoam-pitsarana ho miaramila taona 2024, manomboka anio 07 oktobra ka hatramin’ny alahady 13 oktobra 2024. Miantomboka amin’ny 8 ora maraina ka hatramin’ny 3 ora tolakandro izany, mandritra io fito andro io. Nomarihin’ny DSNGR hatrany fa ireo tovolahy sy tovovavy mizaka ny zom-pirenena malagasy 19 ka hatramin’ny 31 taona no voakasik’izany. Izany hoe, ireo teraka teo anelanelan’ny taona 1993 ka hatramin’ny taona 2005. Karapanondrom-pirenena sy penina manga no entin’ireo olona hitsara miaramila izay mbola nohamafisin’ny DSNGR fa tsy misy vola aloa. «Entanina ny rehetra mba hanefa ny adidiny amin’ny firenena», hoy ny DSNGR.

Jean Claude

Kaominina ambanivohitra nisedra olana sy tsy nahitana fampandrosoana tao anatin’ny taona maro ny ao Ambato, disitrikan’Ambohidratrimo. “Taraiky amin’ny lafiny maro io kaominina io raha oharina amin’ny hafa any an-toerana”, hoy Rakotondravao Sarobidy. Vinany ny hampandroso ny tantsaha sy ny tontolo ambanivohitra ka antony nandrisika azy hiro­tsaka ho fidina ben’ny Tanàna. Anisan’ny nisedra olana ny tantsaha sy ny mponina any an-toerana. Olana hafa ihany koa ny sehatry ny fampianarana sy ny fitsaboana ary ny fahara­tsian-dalana hitaterana ny vokatra. Nambarany fa ahafahana mitondra anjara biriky hanarenana sy hampandrosoana ny tanindrazana izao. Amin’ny alalan’ny fanatsarana ny sehatry ny fambolena sy fiompiana, toy ny fanohanana masomboly sy zezika ary fampiofanana ireo tantsaha. Nohamafisiny fa raha mandroso ny tantsaha sy ny vahoaka ifotony dia azo antoka ny fandrosoan’i Madagasikara. Mpitarika fikambanana Hasin’ny zaza manga sy efa mpanao asa soa nandritra ny taona maro izy. Nahazo tohana avy amin’izy ireo, indrindra ny tantsaha sy mpianatra. Tamin’ny alalan’ny fizarana fitaovam-pianarana sy fananganana sekoly tao Antanetibe Zazamanga

.
Mino

Eo am-pamaranana ny fanatanterahana ny fametrahana motera roa fanampiny ahafahana manampy herinaratra 7,62 MW ho an’i Mahajanga ny Filatex énergies amin’izao fotoana.

Ny fahavitan’ity tetikasa ity dia hanamora ny fahafahana mikirakira sy mikojakoja ireo motera efa eo am-pelatanana ka hanampy ny famatsiana herinaratra ao Mahajanga. Namafisin’ny tomponandraikitra eo anivon’ ny Filatex énergies fa tafiditra ao anatin’ny ezaka ataon’izy ireo ny fanohanana ny fama­tsiana herinaratra eto Mada­gasikara. «Manamarika ny fahavononanay sy ny fanoloran-tenanay hiantoka ny famatsiana angovo azo antoka sady maharitra ho an’ny mponina ao Maha­janga izao dingana izao. Mandray anjara koa amin’ny fampandrosoana ara-toekarena sy ara-tsosialy eto amin’ ny firenena», hoy ny Filatex énergies.

Nanomboka ny tetikasa goavana, araka izany, ny Filatex énergies miaraka amin’ireo mpiara-miombon’ antoka amin’ny sehatra tsy miankina sy ny fanjakana mba hamahana ny filana heri­naratra izay tsy mitsaha-mitombo eto amin’ny Nosy.
Hamaly ireo fanamby…
Anisan’ny zava-bita lehibe ny toby famokarana heri­naratra avy amin’ny herin’ny masoandro ao Antsiranana, Toamasina ary Toliara. Ma­neho ny fahavononan’ny Fila­tex énergies hiatrika sy hamaly ireo fanamby eo amin’ny resaka famatsiana herinaratra sy angovo ireo. Manohy ny fandalinana ny dingana faharoa amin’ny tetikasa fametrahana toby famatsiana herinara­tra avy amin’ny herin’ny maso­andro ny Filatex énergies ao Mahajanga. «Manana vina hi­tondra fanavaozana eo amin’ny lafiny angovo izahay ary vonona hanohana hatrany ny orinasa Jirama sy hiara-miasa amin’ ny mpiara-miombon’antoka maro hanorina hoavy eo amin’ ny sehatry ny famatsiana angovo», hoy ny tomponandraikitra eo anivon’ny Filatex énergies.

Jean Claude

Vita sonia ny Fandaharanasa manampy ny fitantanana ara-bola sy ny sandan-tohitra (résilience) ara-toekarena tapany voalohany iarahan’i Madaga­sikara sy ny Banky afrikanina ho an’ny fampandrosoana (Bad). Hanatsara ny fitantanam-bolam-panjakana sy ny tohana amin’ny fahafaha-mitaha sy ny sandan-tohitra ara-toekarena ary hampitombo 55% ny sehatry ny angovo azo havaozina izy io.

Apetraka ny drafitrasa stratejika 2025-2029 ho an’ny tetikasam-panavaozana ny fadintseranana ao Toamasina. Nisy ny fakan-kevitra niarahana tamin’ireo mpandraharaha ara-toekarena izay notronin’ireo solontenan’ny Tahirim-bola iraisam-pirenena (FMI). Tanjona ny hamaliana ny filan’ny mpandraharaha.

Mizara ny 60% amin’ny tamberim-bidy (ristournes) aloany ho an’ny kaominina ao amin’ny faritra Anosy ny QMM. Nahazo ny 30% ny kaominina Ampasy-Nahampoana, raha samy nahazo 15% kosa ny kaominina Mandromondromotra sy Taolagnaro. Tanjona ny hisitrahin’ny mponina ny tombontsoan’ny fitrandrahana.

Nisitraka fatana nohatsaraina (Alambics) avy amin’ny tetikasa Pôles intégrés de croissance (Pic) izay vatsian’ny Banky iraisam-pireneana vola ireo kaoperativa 32 ao Nosy-Be. Mahatratra hatrany amin’ny 400 ireo tantsaha mpamokatra lohamenaka Ylang Ylang nahazo ny fampitaovana hampiroboroboana ny fihariany.

Le Premier ministre Christian Ntsay a présidé, en fin de semaine, une réunion au Palais de Mahazoarivo afin d’établir un plan d’action quinquennal pour la sécurité et le bien-être de la population.

Les objectifs principaux de cette stratégie in­cluent l’éradication de l’insécurité urbaine et suburbaine, la lutte contre les migrations clandestines, les trafics de ressources nationales, ainsi que la prolifération des drogues pour que les actions entreprises par l’exécutif aient un impact positif et palpable dans le quotidien des Malgaches. Le plan prévoit également d’éliminer les kidnappings et le vol de zébus ainsi que le blanchiment des fiches de bovidés, qui affectent gravement les zones suburbaines.
Avec cette stratégie, dé­sormais opérationnelle pour 2024-2028, le gouvernement s’engage à fournir des résultats concrets dans un délai rapide. Le Premier ministre a donné des instructions strictes pour garantir l’application efficace de ces stratégies afin d’instaurer une paix durable dans le pays et assurer que tous les citoyens ressentent les bénéfices d’une sécurité renforcée. Outre la réalisation de la politique générale de l’Etat qui prône la sécurité et la paix, il s’agit d’un écho aux propos du président Andry Rajoelina qui a décla­ré : «  Sans sécurité, il n’y a pas de développement ».
Par ailleurs, afin de parer à toute éventualité, la sécurité du prochain scrutin a également figuré parmi les recommandations du locataire de Mahazoarivo, lors de cette rencontre.
Christian Ntsay a souligné l’importance de rétablir la sécurité et l’ordre public pendant les prochaines élections communales et municipales, afin que les électeurs puissent exercer leur droit de vote en toute sérénité.

Diverses thématiques abordées
Cette rencontre a rassemblé plusieurs ministres clés, dont le ministre des Forces armées, le général de corps d’armée Lala Monja Delphin Sahivelo, le ministre de la Sécurité publique Herilala Rakotoarimanana et le mi­nistre délégué chargé de la gendarmerie, le général de division Andriantsarafara Andriamitovy Rakotondra­zaka.
Etaient également présents des membres du gouvernement tels que le ministre de la Décentralisation et de l’aménagement du territoire Naina Andriantsito­haina, le ministre de la Justice Benjamin Rakoto­man­dimby et le ministre de l’Intérieur Nirintsoa Rahaja­vololoniaina, ainsi que des hauts responsables des FDS, sans oublier une délégation de la Présidence et du Bu­reau national de gestion des risques et des cata­stro­phes (BNGRC).

Les discussions de ces hauts responsables ont porté également sur divers problèmes sociaux tels que la sécurité aux frontières, la résolution des litiges fonciers et la prévention des risques et catastrophes. Le Premier ministre a affirmé une politique de tolérance zéro envers ceux qui commettent des infractions liées à ces cas de maux qui gangrènent la société.
Le rétablissement de la sécurité est perçu comme essentiel pour améliorer les conditions économiques et industrielles du pays ainsi que le bien-être des citoyens.

F.M

Elle est là, portant son histoire, son âge, ses rides, sa verve, son allure. Elle s’appelle Manakara

“Sitabaomba”. Lasa ana­ran’ny faritra iray eny Ivato eny izy ity. Nataon’ilay mpanatontosa sarimihetsika malagasy, Lova Nantenaina, lohatenin’ ilay horonantsary navoakany, izay natao hanaitra ny fiarahamonina. Nalefa voalohany ny zoma teo, tany Paris, ity horonantsarimihetsika ity, nandritra ny hetsika nokarakarain’ny mpi­laravinahitra any an-toerana. Rahampitso kosa ny anjaran’i La Réunion ary ny 23 ok­tobra izao ny aty Madagasi­kara.
Manaitra fiarahamonina satria nahoana? Miresaka lohahevitra “saro-pady” sy “manahirana” ny horonan­tsary. Maneho ny olan’ny ady tany, anisan’ireo olana fototra mianjady amin’ny Malagasy eto amin’ny taniny. 7 taona no nanomanan’i Lova Nante­naina azy, izay niarahany nanoratra tamin’i Eva Lova-Bély. Horo­nantsary lava ny vokatra, satria maharitra 103 minitra. Ampy tsara nanehoana ny tantaran’i Ly, tantsaha iray nonina tsy lavitr’Antananarivo ary mbola nanana tanimbary tamin’izany. Nitontongana kosa ny fiainana nanomboka ny taona 2016, rehefa nanomboka nisy niki­tikitika ny tany fivelomany. Niady nandritra ny taona maro mba hiaro ny taniny izay sady fivelomany ireo tantsaha,
saingy atody niady amam-bato ihany…
Lohahevitra saro-pady, saingy hain’i Lova Nantenaina sy i Eva Lova-Bély ny namoitra azy handona ny fo kokoa. Nanampy betsaka anatin’ izany ny takalon-kanto marolafy naseho anatin’ny vokatra: kabary, haikanto ara-endrika amam-bika, sarimiaina, mozika, sns. Tsikaritra ao aza i Bekoto Mahaleo sy i Gégé Rasa­moely, mpanatalenta zokiny, izay fantatra tamin’ny ady ho an’ny tsindrihazolena hatrany…

Zo ny Aina

Tselonina, Ifanihy ary Levelo, eny amin’ny Pho Resto aire du By Pass. Anio manomboka amin’ny 4 ora tolakandro ity fiarahana anisan’ny be mpiandry ity. Efa nisy fahiny, saingy mbola be mpankafy hatrany izany. Fiarahan’ny vazo miten’Ifanihy, ny hira vokatry ny tanin’ Ingahibe Tselonina ary ny angolan’ny tarika Levelo, feno ny fepetra ho an’ireo mpankafy kalo an-gitara arahim-baliha.
Hotontosaina anio ny “fanomezan-kasina ny kolontsaina isam-paritra”, hatao etsy amin’ny Tranom­bokim-pirenena Anosy. Hisy ny fampirantiana maneho izany, izay andraisan’ireo faritra rehetra anjara. Tafiditra anatin’ny fanamarihana ny “Lohataona: Taombaovaon’i Madagasikara”, izay nanomboka omaly, izany. Hofara­nana rahampitso amin’ny fihaonan’ireo “olobe” eny Anatirovan’Antananarivo ny hetsika.
« Eo an-kianjan’ny fiderana e! ». Hiaka-tsehatra eny amin’ny Kianja maitso Antsahamanitra, anio tolakandro, ny tarika Joseph d’Af. Hifampizara sehatra
amin’izy ireo amin’izany ny tarika Miantsa Fiderana. Efa vonona ny rehetra hanome seho miavaka ho an’ny mpankafy azy ireo.
Gadona Reggae ranoray no ho hita eny amin’ny 44 Bistrot Tsaralalàna, anio, ao anatin’ny “Babylon Ah Fall #4”. Hetsika karakarain’ny Ital Tunes Sound System. Ny Othentik-Ras no hanafana ny fampisehoana. Manom­boka amin’ny 2 ora tolakandro hatramin’ny misasakalina ny hetsika.

Mbola tsy lefy ny resaka mahakasika ny sehon’ny tarika AmbondronA tetsy amin’ny Coliseum farany teo. Maro ireo mpankafy any amin’ny faritra ny mangetaheta te ahita izany, kanefa ry zareo ao Toamasina aloha no ho tsara vintana mana­raka eo. Anisan’ireo tarika andrasana fatratra mandritra ny “Star Tour”, farany amin’ity taona ity, ny tarika AmbondronA. Ny alahady 13 oktobra no anjaran’ny tarika, eo amin’ny sehatra goavana manoloana ny Lapan’ny Tanànan’i Toamasina. Mialoha izany, ny zoma tolakandro dia efa hisy ny fanentanana isan-karazany eo amin’ity toerana malalaka havadika ho toeram-pialamboly goavana ity. Ny sabotsy 12 oktobra no hanomboka ny andiam-pampisehoana, izay hafanaina mpanakanto mivoy gadona isan-karazany. Anisan’ireny ry Treezey, Ckycky ary i Stephanie. Hialoha ny fiakaran’ny AmbondronA kosa i Wendy Catalina. Toy ny mahazatra, hisahana ny fanentanana ny lalao isan-karazany sy ny hetsika manontolo i Eric Fou Hehy, Barhone ary i Teg.
Tafiditra anatin’ny fanamarihana ny “Oktoberfest”, na ny fetin’ny labiera ihany koa ny “Star Tour” sy ireo hetsika isan-karazany manerana ny Nosy. Nampahafantarina omaly, tetsy Ambodivona, ny andinindininy momba ny fankalazana isaky ny toerana.

Zo ny Aina

Zary lasa fanao isan-taona ary ambohi-pihaonan’ny mpankafy ny gadona Jazz ny « Festival Madajazzcar ». Efa miditra amin’ny andiany faha-35 izy amin’ity taona ity, ary ny fampivelarana ny “Jazz” no tanjon’ny mpikarakara.

Nanomboka omaly ireo hetsika maro samihafa ho fankalazana ny « Fes­tival Madajazzcar » andiany faha-35. Anisan’ny nahitana izany ny teny amin’ny LMA Am­pefiloha sy ny Alliance Fran­çaise (AFT) Andavamamba, ary ny Institut Français de Madagascar (IFM) Analakely. Amin’ny ankapobeny, fampahafantarana ny gadona Jazz no tena tanjona amin’ity anio ity. Nampiavaka ny omaly kosa ny seho nataon’i Milap Duo, teny amin’ny IFM Analakely. Izy izay anisan’ireo vahiny nasaina ao anatin’izao hetsika izao. Ankoatra ny fanomezana sehatra ny mpiangaly Jazz, sy ny fahafaham-po ho an’ny mpankafy izany gadona izany. Tanjona ihany koa ny hampahafantra ny Jazz sy hampiroborobo azy.
Hitohy anio hatramin’ny 13 oktobra 2024, amina toerana maro samihafa, ny « Festival Madajazzcar ». Ankoatra ny eto Antananarivo, ahitana seho ihany koa any Antsirabe, Ampefy, Toamasina ary Nosy Be. Ho an’ny eto Antananarivo manokana, anisan’ny seho goavana sy andrasan’ny maro ny eny amin’ny Zone Zital An­korondrano, ao anatin’ny he­tsika “Antso ho an’ny tontolo miaina”. Hifampizara sehatra, hanafana izany fampisehoana izany, ry Samy Andriamanoro Quartet, Anjara Rakotozafia­rison, Vatsiahy Ravaloson ary Sandratra. Ankoatra izay, misy ihany koa ny seho hiarahana amin’i Betia, eny amin’ny Fara­­West Faravohitra. Manampy ireo ny iarahana amin’i Weaver Trio, eny amin’ny Trano Bongo Tanjombato.
Anisan’ny gadona mbola vitsy mpahalala ary heverin’ny rehetra ho tsy natao ho azy ny Jazz, raha ny eto Madagasi­kara. Ny tsy fahampian’ny fanabeazana ara-javakanto anefa no mahatonga izany ka ireo tena ao anatiny ihany no mahafantatra ny mahakanto azy. Izany indrindra no ezahin’ny mpikarakara ovaina ka hanatontosaina izao hetsika izao.

Lin

Namoaka ny tatitry ny fifanakalozana nataony, ny 3 sy 4 septambra teo, ny Akademia Malagasy. Lohahevitra ny herisetra sy ny tsy fandriampahalemana. “Ho an’ireo manam-pahefana mpitondra no ivantanan’ny antso fampahatsiarovan-tena. Amin’ny asa ataony ho fanavaozana ho an’ny hoavin’ny firenena sy amin’ny fanekeny hiantoka ny fandalana ny fikendrena ny soa iombonana ambony indrindra”, hoy izy ireo. Nanterin’ny Akademia fa tokony hialana ny kobaka am-bava sy sarinady, mamitaka ny saim-bahoaka, mba hamerenana indray ny fanantenana amin’ny fandrisihana ny tena asan’ny fanjakana, hiantoka ny fisitrahana ny soa iombonana. Anisan’izany ny fanajana ny fananana iombonana, ny filaminana sy ny firaisam-po ao amin’ny fihavanana ary ny fifanajana, araka ny nambaran’izy ireo. Notsindrin’ny Akademia fa mampiseho ny filavoana lefona eo amin’ny manam-pahefana sy ny fiarahamonina, eo anatrehan’ireo endrika maro fanohintohinana ny filaminam-bahoaka sy ny fiarovana ny ain’olombelona, ny fanjavonan’ny fahefana sivily sy ara-pitsarana, ny tsy firaikan’ny maro. “Voatsin­drin’ny fahazaram-poana amin’ny fampiasan-kery. Eo koa ny lafiny politika, itarafana ny fiainam-pirenena ka nanokatra lalana mampidi-doza amin’ ny fampiasan-kery ho vahaolana farany. Tsy mendrika ny firenena ho demokratika sy fanjakana tan-dalàna izany”, hoy izy ireo. Nivoitra koa fa hany masi-mandidy amin’ny fampiasana amin’ny hitsiny ny hery ny fanjakana, kanefa ny fampiasana izany, mba tokony ho araka ny hitsiny ka ampifanarahana amin’ny fitsipika. “Miteraka fizarazarana ary manohintohina ny filaminan’ny fiarahamonina ny fampiasan-kery ka hampahazo vahana ny famoretana sy ny valifaty”, hoy ihany izy ireo.

Synèse R.

Nanatanteraka fivoriana momba ny fanaraha-maso ny asa famatsiana rano any Atsimo ny minisiteran’ny Fitsinjaram-pahefana sy ny fanajariana ny tany (MFFT), tetsy Anosy, afakomaly.

Voaresaka ny tetikasa “Mionjo”, iarahana amin’ny Unicef. Minisitera mpiahy ity tetikasa ity ny eo anivon’ny MFFT ka nivoitra tamin’ny dinika nifanaovan’ny minisitra, Andriantsitohaina Naina, sy ny avy amin ‘ny Unicef, Christine Jaulmes, ny fanomezana vahaolana maharitra amin’ny olan’ny rano. Ao anatin’izany ny fampidirana rano amin’ny alalan’ny fantsona sy ireo fotodrafitrasa mifanaraka amin’izany. Tanjona ny hamantarana ireo sakana mety tsy hampandroso ny tetikasa ary mba hiantohana fa tontosa araka ny tokony ho izy ny fananganana ireo fotodrafitrasa ireo. “Mba ho tombontsoa ambony ho an’ ny vahoaka eny ifotony”, hoy ny minisitra.
Tsiahivina fa anisan’ny tafiditra amin’ny tetikasa “Mionjo” ny nanoloran’ny fanjakana tamin’ny alalan’ny MFFT « kits solaires » sy fanohanana ara-bola ho an’ny any Atsimo Andrefana. Natao hanampiana ireo kaominina miisa 19 any amin’ny distrikan’ i Morombe, Beroroha ary Ankazoabo. Hanatanterahana ireo tetikasa eny ifotony izany, toy ny fanamboarana sy fanavaozana fotodrafitrasa: CSB, sekoly, tranom-pokonolona… «Kits solaires» 80 kosa nozaraina ho an’ny kaominina miisa 80, ho amin’ny filàna angovo sy hamelomana ireo fitaovana informatika efa am-pelantanany. Ahitana milina mpamokatra herinaratra, “Panneaux solaires” ary fitaovana maro samihafa izany.

Synèse R.

Hojerena ireo tetikasam-pamokarana herinaratra avy amin’ny riandrano lehibe, toy ny Mahavola izay hamokatra 300 MW. Eo ihany koa ny ao Antetezambato izay hamokatra herinatra 142 MW, Sahofika 192 MW, Volobe 120 MW. Hamokatra herinaratra 6MW ny riandrano ao Mandraka, 56 MW ho an’Ambodiroka, 10,5MW ho an’Ankelimahery raha 56,6MW kosa ho an’i Talaviana. Vahaolana lavitr’ezaka saingy mahomby ho an’ny famokarana herinatra.
Miakatra ny vidim-bary eny an-tsena. Mahatratra hatrany amin’ny 3 800Ar ny kilaon’ny vary afarana raha eo anelanelan’ny 3 200Ar sy 3 400Ar ny vidim-bary eto an-toerana, toy ny makalioka sy manalalondo. Tsy tomombana ny fizarana ary giazan’ny mpamongady sy mpanangom-bokatra sasany ny vary. Manomana paikady hanoherana ny zava-misy ny minisiteran’ny Indostria sy ny varotra.
2,358 tapitrisa taonina, izay mitentina 3 407,9 miliara Ar, ireo akora fototra nafaran’i Madagasikara tao anatin’ny valo volana voalohan’ny taona. Mahatratra 956 500 taonina ny fanafarana angovo, izay mitentina
2 665 miliara Ar, raha misanda 2 645,7 miliara Ar ho an’ireo fitaovana samihafa 120 800 taonina nafarana. Avy any Sina sy Moyen-Orient ary ny Vondrona eoropeanina ny ankamaroan’ireo entana nafarana. Nahatratra 2 400,9 miliara Ar kosa ny vola niditra tao amin’ny fadintserana nandritra ireo fotoana ireo.